Europa Draait Door

Er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door en daarin blikken we vooruit op ongekend spannende presidentsverkiezingen in Polen aankomende zondag. In de eerste ronde was het nek-aan-nek tussen de pro-Europese kandidaat van premier Tusk aan de ene kant en de PIS-kandidaat aan de andere kant. Sinds Donald Tusk in 2023 weer premier werd probeert hij jarenlang anti-democratisch en anti-rechtstatelijk beleid ongedaan te krijgen. Maar volgens velen gaat dat te langzaam. Breekt dat de coalitie van Tusk uiteindelijk op en wint de PIS-kandidaat de verkiezingen? Dat bespreken we met de Pools-Nederlandse journalist Dore van Duivenbode. Daarnaast aandacht voor de harde uitspraken van de Duitse bondskanselier Merz richting Israël en de strijd tussen Brussel en Hongarije.

In een nieuwe aflevering van Europa Draait Door aandacht voor de wederopbouw van Oekraïne, terwijl de oorlog nog volop woedt. Tim en Arend Jan spreken met stedenbouwkundige Fulco Treffers, die al sinds 2015 in Oekraïne actief is en inmiddels samenwerkt met meer dan honderd architecten aan de toekomst van een land dat grotendeels in puin ligt. Wat zegt het over de wilskracht van Oekraïeners dat ook zij, terwijl de bommen nog vallen, bezig zijn met de wederopbouw van hun land? En wat kan Europa doen om hierbij te helpen? Daarnaast aandacht voor de toenadering tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk en de opvallende uitslag bij de Portugese verkiezingen. Trump on Biden cancer diagnosis (https://www.youtube.com/watch?v=2DrhLWbWiPU) UK-EU post-Brexit reset: the key points (https://www.ft.com/content/47adc80f-ab03-49a1-9f7e-1a5962e71b83) 12N URBAN MATTERS_ (http://www.12n.nl/nl/about/) 20 Days in Mariupol (https://www.npodoc.nl/documentaires/2024/02/20-days-in-mariupol.html) Portugal's far right leads among youth ahead of legislative elections (https://www.lemonde.fr/en/international/article/2025/05/16/portugal-s-far-right-leads-among-youth-ahead-of-legislative-elections_6741357_4.html) Bruce Springsteen - Born to Run (https://www.youtube.com/watch?v=IxuThNgl3YA)

In een nieuwe aflevering van Europa Draait Door schuift een wel heel bijzondere gast aan: schrijver Geert Mak. In zijn nieuwste boek Wisselwachter neemt Mak ons mee naar de jaren dertig; een tijdperk met opvallend veel parallellen met het nu. De Grote Depressie leidde tot diep wantrouwen in de politiek en antidemocratische krachten waren in opmars. Als de geschiedenis nét een andere afslag had genomen, was zelfs Amerika de autocratische kant opgegaan, zo ontdekte Mak. En juist dat Amerika bevrijdde ons later van Nazi-Duitsland. Wat als het dubbeltje toen nét de andere kant op was gevallen? En wat zegt die periode over hoe we nu moeten omgaan met iemand als Trump? Dat en véél meer in een nieuwe aflevering van Europa Draait Door. Shownotes: We gaan weer de planken op! Op 16 juni staan we met niemand minder dan Arjen van der Horst in het Forum in Groningen, daar wil je bij zijn! Kaartjes hier te verkrijgen. (https://podcast.npo.nl/admin/feed/366/feeditem/Deze%20link%20is%20morgen%20belangrijk%20voor%20in%20de%20shownotes:%20https:/forum.nl/nl/agenda/talks-events/europa-draait-door) Trump over de ‘fat shot drug’ (https://x.com/_johnnymaga/status/1921937386612609173?s=46) Voorbereidende NAVO-top in Turkije begint, 'Zelensky mogelijk niet welkom in Den Haag' (https://nos.nl/artikel/2567224-voorbereidende-navo-top-in-turkije-begint-zelensky-mogelijk-niet-welkom-in-den-haag) Geert Mak kon niet weten dat zijn ‘Wisselwachter’ zó actueel zou zijn (https://www.trouw.nl/boeken/geert-mak-kon-niet-weten-dat-zijn-wisselwachter-zo-actueel-zou-zijn~b8d1871a/) Europese rechter tikt Commissie op de vingers over geheime sms'jes Von der Leyen (https://nos.nl/artikel/2567210-europese-rechter-tikt-commissie-op-de-vingers-over-geheime-sms-jes-von-der-leyen) Court Sides With New York Times Over Access to E.U. Covid Vaccine Messages (https://www.nytimes.com/2025/05/14/world/europe/eu-texts-covid-new-york-times.html) Florence Price: Symphony No. 1 in E Minor: 1. Allegro ma non troppo (https://open.spotify.com/track/6UECXwPJqOF5J5P7RBv5Gx?si=653d1e6b94db4a6d)

Witte rook uit de podcastbunker in Hilversum: er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door! In de week dat kardinalen zich terugtrekken in conclaaf om een nieuwe paus te kiezen, duiken wij in de geopolitieke macht van het Vaticaan. Want hoe machtig is het pausdom eigenlijk écht? Het blijft een mysterieus machtscentrum, maar gelukkig dook geopolitiek redacteur en NRC-journalist Michel Kerres in dit dossier. En we kunnen alvast verklappen: de paus heeft meer invloed dan je denkt. Verder in deze aflevering: de zachtgezegd chaotische eerste dag van Friedrich Merz als Bondskanselier en een vernietigend rapport van de Europese Rekenkamer. We gaan weer de planken op! Op 16 juni staan we met niemand minder dan Arjen van der Horst in het Forum in Groningen, daar wil je bij zijn! Kaartjes hier te verkrijgen. (https://podcast.npo.nl/admin/feed/366/feeditem/Deze%20link%20is%20morgen%20belangrijk%20voor%20in%20de%20shownotes:%20https:/forum.nl/nl/agenda/talks-events/europa-draait-door) Chancellor on pause: Bundestag stings Friedrich Merz on day one (https://www.ft.com/content/536bb900-0ee2-46ce-9c2a-4d95581c26ac) CDU-POLITICUS JÜRGEN HARDT: ‘DUITSLAND STEUNT ISRAËL, ZONDER RESTRICTIES’ (https://www.nrc.nl/nieuws/2025/05/05/cdu-politicus-jurgen-hardt-duitsland-steunt-israel-zonder-restricties-a4892106) HET VATICAAN BESCHIKT OVER EEN ENORM DIPLOMATIEK NETWERK, MAAR HOE MACHTIG IS EEN PAUS? (https://www.nrc.nl/nieuws/2025/04/25/hoe-machtig-is-een-paus-a4891198) MESSCHERP RAPPORT: CORONAFONDS VAN 650 MILJARD IS NIET VOOR HERHALING VATBAAR (https://www.nrc.nl/nieuws/2025/05/06/messcherp-rapport-coronafonds-van-650-miljard-is-niet-voor-herhaling-vatbaar-a4892252) Felicita - Al Bano en Romina Power (https://www.youtube.com/watch?v=xUj-lfx6vbo)

Er is weer een nieuwe aflevering, en Arend Jan is gelukkig terug! Deze week duiken we in de Roemeense presidentsverkiezingen. Die gaan in de rest van Europa normaal gesproken geruisloos voorbij, maar eind vorig jaar stond Roemenië ineens in het middelpunt van de wereldwijde aandacht. De verkiezingen werden toen plotseling geannuleerd, omdat er sprake zou zijn van Russische beïnvloeding. De pro-Russische kandidaat die onverwachts opkwam, werd uitgesloten toen duidelijk werd dat de Roemenen op 4 mei opnieuw naar de stembus zouden gaan. Zijn opvolger op radicaal-rechts, Simion, uit zich eveneens regelmatig uitermate sceptisch over de Europese Unie. Hoe belangrijk is Roemenië voor de EU? En wat zou het voor Brussel betekenen als er – na Orbán in Hongarije en Fico in Slowakije – opnieuw een mogelijke dwarsligger bijkomt? Dat bespreken we met de Roemeens-Nederlandse schrijver Stefan Popa en Europarlementariër namens PvdA-GroenLinks, Thijs Reuten.

Er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door! Maar deze keer is het een andere dan jullie gewend zijn. Arend Jan zit in Saoedi-Arabië, en daarom rust de loodzware taak op redacteur Tom om de wekelijkse dosis pessimisme over jullie uit te storten. En daar is alle reden toe: het lijkt erop dat Oekraïne deze week onder immense druk wordt gezet om akkoord te gaan met een plan voor een einde aan de oorlog. Maar tegen welke prijs? Zou Oekraïne de Krim moeten opgeven — en zelfs het NAVO-lidmaatschap? En waar is Europa in dit alles? Dat bespreken we met Bob Deen van Instituut Clingendael. Shownotes: René van der Gijp over Arend Jan (https://www.youtube.com/watch?v=h2nIQoQH_2E) Geen spierballen, maar een zelfverzekerd Europa (https://fd.nl/opinie/1551784/geen-spierballen-maar-een-zelfverzekerd-europa) To join or not to join? Norway is edging closer to the EU (https://www.chathamhouse.org/2025/04/join-or-not-join-norway-edging-closer-eu) Kyiv Is On the Clock to Respond to Trump Plan to End Ukraine Conflict (https://www.wsj.com/world/europe/kyiv-is-on-the-clock-to-respond-to-trump-plan-to-end-ukraine-conflict-f3538799) Vladimir Putin offers to halt Ukraine invasion along current front line (https://www.ft.com/content/5d848403-4a15-4592-888b-eb7b754ecb3a) BaianaSystem - Bola de Cristal (https://www.youtube.com/watch?v=U91zFjPNQxQ)

Gelukkig zijn er nog geen importheffingen op nieuwe podcastafleveringen, dus we zijn er gewoon weer deze week met een gloednieuwe Europa Draait Door! Daarin natuurlijk veel aandacht voor de dreigende handelsoorlog door de enorme importheffingen van Trump. Hoe moet Europa reageren, en wie wordt hier het hardst door geraakt? Ook praten we met defensiespecialist Jens Franssen van de VRT over de atoombom. Sinds Poetin openlijk dreigt met het gebruik van kernwapens en Trump steeds onbetrouwbaarder blijkt als partner, denken verschillende Europese landen hardop na over een eigen Europese kernbom. Hoe realistisch is dat, en wat zou ervoor nodig zijn? Dat – en véél meer – hoor je in deze nieuwe aflevering van Europa Draait Door.

In een nieuwe aflevering van Europa Draait Door is er uitgebreid aandacht voor de politieke aardschok in Frankrijk deze week. Marine Le Pen is door de rechter veroordeeld voor fraude met Europees geld en mag daardoor zeer waarschijnlijk niet meedoen aan de presidentsverkiezingen van 2027. En dat terwijl de radicaal-rechtse politica de beste papieren leek te hebben. Wat betekent dit voor Le Pen, haar partij en de toekomst van Frankrijk? We bespreken het met Europa-correspondent Saskia Dekkers. Daarnaast is er aandacht voor de oorlog in Oekraïne en voor de Europese defensieplannen, die vooral in Zuid-Europa op weerstand stuiten. De wereld staat op scherp en verandert in rap tempo. Al die ontwikkelingen zijn nauwelijks bij te houden. In het nieuwe tv-programma Bureau Buitenland bespreken Tim de Wit en Sophie Derkzen elke zondagavond het laatste wereldnieuws. Met gasten die ons bijpraten en ons weer grip helpen krijgen op de wereld. Vanaf aanstaande zondagavond op NPO 2 en NPO Start! Shownotes:  ‘Ik ben geen stempelmachine’ (https://www.youtube.com/watch?v=T17w3wpDyXk) Zelensky, Trump and Putin may all have done U-turns on elections in Ukraine (https://www.economist.com/europe/2025/03/30/zelensky-trump-and-putin-may-all-have-done-u-turns-on-elections-in-ukraine) Saskia Dekkers bij Nieuwsuur over Le Pen (https://nos.nl/nieuwsuur/video/2561879-le-pen-mag-niet-meedoen-aan-presidentsverkiezingen) Kaja Kallas in El Mundo over Europese solidariteit (https://www.elmundo.es/internacional/2025/03/31/67ead32de4d4d8f1228b459c.html) Jiskefet - Het Gelders Volksleger (https://www.youtube.com/watch?v=1bBQ36eMTGI&t=57s)

Het schijnt al in verschillende Signal-groepen gelekt te zijn, maar er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door! Deze week besteden we uitgebreid aandacht aan dat ongelooflijke schandaal in Amerika, waar een journalist van The Atlantic per ongeluk werd toegevoegd aan een Signal-groep waarin de top van de Amerikaanse regering uiterst gedetailleerde oorlogsplannen deelde. Wat zegt dit verhaal over hoe er vanuit de Amerikaanse administratie naar Europa wordt gekeken? Daarnaast is Helga Salemon te gast om het te hebben over de relatie tussen Trump en Poetin. Wat betekent het voor Europa en Oekraïne, nu beide heren het maar al te goed met elkaar kunnen vinden?

Er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door, met niemand minder dan NRC-journaliste en econome Marike Stellinga. Het gaat al weken over een ‘oorlogseconomie’, maar wat is dat eigenlijk? In Europa worden nu enorme sommen geld bij elkaar geschraapt om in defensie te investeren. Maar wat voor consequenties heeft dat? En betekent dat niet dat er elders minder geld overblijft? En hoe kan Europa zich wapenen tegen een mogelijke handelsoorlog met Amerika? Daarnaast aandacht voor het telefoontje tussen Trump en Poetin. Shownotes: Luister de podcast ‘Zo simpel is het niet’ met Marike Stellinga en Maarten Schinkel (https://www.nrc.nl/zo-simpel-is-het-niet/) Arend Jan in gesprek met Yesilgöz (https://x.com/marcspeelman/status/1901253685042085901) EU to exclude US, UK and Turkey from €150bn rearmament fund (https://www.ft.com/content/eb9e0ddc-8606-46f5-8758-a1b8beae14f1) Sie sind laut – und die EU hört weg (https://www.zeit.de/politik/ausland/2025-03/serbien-demonstrationen-eu-vucic)